Leuk: in Trouw vind je een interview met Jacky van de Goor. Zij promoveerde aan de Universiteit Twente op de herinneringen die mensen koesteren. In haar onderzoek stond een vraag centraal; een vraag die door Trouw is omgedoopt tot 'een magische vraag'. Nou ja, magisch? Het is in ieder geval een mooie vraag voor onze serie "De vraag (van)".

De vraag van ...
 

Jacky van de Goor
Narratief psycholoog¹


Stel, er is een hiernamaals. Daar worden al je herinneringen gewist, op Ć©Ć©n na. Welke herinnering kies je dan?


Toelichting

Om de vraag naar welke herinnering je het meest dierbaar is nu meteen magisch te noemen, gaat natuurlijk best wel ver. Maar het is zeker Ć©Ć©n van mijn favoriete gedachte-experimenten. Mijn ervaring is namelijk dat deze vraag prima gebruikt kan worden als startvraag voor een diep gesprek. In dit geval om na te denken over wat het leven betekenis geeft (of iemand heeft gegeven). 

En als je deze vraag bespreekt, ga je natuurlijk doorvragen. Waarom komt iemand juist met deze herinnering? Typeert de herinnering bijvoorbeeld iemands leven of is het juist een voorval dat grote impact heeft gehad op het leven van iemand? Is het een positieve herinnering of een negatieve herinnering? Is het iets groots of juist iets kleins? Welke emoties roept de herinnering op? Hoe herinneren anderen zich het voorval?

Maar let op: zorg er wel eerst voor dat iemand zijn of haar verhaal kan vertellen. Neem de tijd: het stellen van goede vragen begint met goed luisteren.

Wie trouwens de originele bedenker is van dit gedachte-experiment is lastig om vast te stellen. De vraag staat in ieder geval centraal in de Japanse film After Life, zoals ook Van der Goor terecht stelt. Maar de meer algemene versie van het gedachte-experiment zie je natuurlijk wel op meer plekken terug. Het gedachte-experiment heeft dan als vorm: stel dat je aan het eind van je leven terugkijkt op je leven ... 
 
 
En natuurlijk zijn er diverse varianten mogelijk.
 
Stel je kijkt terug op je leven ...
  • ... wat zou je dan anders hebben gedaan?
  • ... wat zou je dan eerder hebben gedaan?
  • ... wat was dan het dieptepunt?
  • ... welk moment is je dan het meest dierbaar?
  • ... wat was dan het belangrijkste moment?
  • ... waarop ben je dan het meest trots?
  • ... hoe zou je dan herinnerd willen worden?
  • ... zou dit dan voor altijd herhaald mogen worden? (een gedachte-experiment van Nietzsche)
  • ... wat zou je de wereld willen nalaten?

Al zijn er ook auteurs die meer geĆÆnteresseerd zijn in het antwoord:

Als we aan het laatste moment van dit leven komen en we kijken erop terug, is het enige dat telt: "Wat is de kwaliteit van onze liefde?" (Richard Bach)




Lees ook: betere vragen stellen



[1]
Deze titel heb ik overgenomen van Trouw. Bron en verder lezen? Het interview "Stel de magische vraag: welke herinnering vertelt jouw hele leven?" vind je hier (laatst geraadpleegd 27-02-2021). Op de site van Van de Goor vind je haar beschrijving van de Life in one question. Meer over haar bevindingen vind je in haar boek "Je leven in een herinnering" dat is uitgegeven bij Ten Have